Του Roger Huang
Τις τελευταίες εβδομάδες ο Sam Altman συζητήθηκε πολύ. Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Google Eric Schmidt είπε πως ο Altman είναι ο ήρωάς του. Η νύχτα που έφυγε ο Altman από την OpenAI έμελλε να "βαπτιστεί" ως η "νύχτα των 100 καρδιών", καθώς τα παλιά μέλη της ομάδας της εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης έδειξαν την υποστήριξή τους στον Sam μέσα από τα social media. Παράλληλα, ήταν μια ευκαιρία να θυμηθούμε το δίκτυο διασυνδέσεων και εταιρειών του Altman, αλλά και το project του Worldcoin.
Το Worldcoin είναι μια δυστοπική εκδοχή του τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης - για να αγοράσεις tokens του Worldcoin πρέπει να κάνεις μια σάρωση της ίριδας ώστε να επαληθεύσεις ότι είσαι πραγματικός άνθρωπος, και όχι ρομπότ. Μέχρι στιγμής, το Worldcoin υποστηρίζεται μόνο από ιδιώτες κερδοσκόπους.
Στην ενότητα FAQ της ιστοσελίδας του Worldcoin, η ιδέα του να "επιβεβαιώνεις ότι είσαι άνθρωπος" σε μια συσκευή περιγράφεται ως μια επιλογή που διασφαλίζει πιο αποτελεσματικά την ατομικότητα. Ένα απλό ερώτημα παραμένει, όμως: γιατί πρέπει κάποιος να επιβεβαιώσει σε αυτό το δίκτυο ότι είναι πράγματι άνθρωπος;
Σε αντίθεση με τα e-mail ή άλλους τρόπους αναγνώρισης, το Worldcoin προτείνει ένα ID που συνδέεται με ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Αν και η εξατομίκευση του χρήστη αποτελεί εγγενή παράμετρο του Worldcoin, η σάρωση της ίριδας μπορεί να μην συνιστά επαρκές μέσο προστασίας από μια εταιρείας που μπορεί ανά πάσα ώρα και στιγμή να αλλάξει την τεχνολογία της και τις πρακτικές για τα data της, χωρίς να έχουν δικαίωμα προσφυγής οι χρήστες.
Υπάρχουν, όμως, και πιο ανησυχητικές παράμετροι που συνδέονται με το Worldcoin. Ο μηχανισμός άντλησης κεφαλαίων του είναι παρόμοιος με άλλων tokens. Προτείνοντας μια οικονομία που θα βασίζεται σε tokens, το Worldcoin κάνει σε μικροκλίμακα αυτό που οι απαισιόδοξοι με την τεχνολογία πιστεύουν ότι θα συμβεί εκταταμένα στο μέλλον: ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα θα αντικασταθεί από... το πυρίτιο και πως ο ανθρώπινος παράγοντας -εκτός από τους τίτλους ιδιοκτησίας- θα εξοστρακιστεί από τις δομές της οικονομίας.
Ποιος επωφελείται από την ιδέα ότι αυτό το token που εκδίδει μια ιδιωτική οντότητα αξίζει κάποια χρήματα; Οι ιδιοκτήτες του και οι χρηματοδότες του, που έχουν μετοχές στην εν λόγω εταιρεία, ίσως και κάποια ποσότητα tokens. Εξάλλου, η προ-εξόρυξη είναι μια συνηθισμένη πρακτική για tokens που υποστηρίζονται από επιχειρηματικά κεφάλαια - όπου μια προνομιούχα ελίτ αποκτά έναν αριθμό tokens πριν από το κοινό.
Είναι απίθανο οι κυβερνήσεις να προσαρμοστούν σε αυτό το είδος οικονομίας, εν μέρει λόγω αυτού του μοντέλου άντλησης κεφαλαίων, καθώς οι περισσότερες είναι επιφυλακτικές απέναντι στις ιδιωτικές εταιρείες και τα ιδιωτικά tokens. Οι πολίτες ή κάτοικοι των ΗΠΑ δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν το Worldcoin καθότι δεν έχει συμμορφωθεί με τους κανονισμούς της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC) για τις αρχικές προσφορές νομισμάτων. Η Κένυα ανέστειλε τις δραστηριότητες του Worldcoin στη χώρα εκφράζοντας ανησυχίες για την προστασία της ιδιωτικότητας των δεδομένων.
Μακροπρόθεσμα, αυτή η ανησυχία βαθαίνει. Το όραμα ενός κόσμου όπου η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων εξαρτάται από την καλοσύνη των λίγων, θα πρέπει να μας προβληματίσει όσον αφορά τον ρόλο του Sam Altman στην OpenAI και σε συνδεδεμένες εταιρείες όπως το Worldcoin. Η ιδέα είναι να αυτοματοποιηθεί κάθε οικονομική δραστηριότητα - κάποιοι ίσως βλέπουν αυτή την εξέλιξη ως το βήμα για την υλοποίηση του οράματος του Κέινς και του Μαρξ: για έναν "παράδεισο, όπου οι μηχανές θα είναι πλατφόρμα εργασίας των ανθρώπων". Από το πώς δημιουργήθηκε το Worldcoin είναι σαφές ότι πρόκειται για έναν οργανισμό ("Tools for Humanity") που οραματίστηκε ο Altman αποχωρώντας από το Y Combinator. Έχει δώσει πολλές συνεντεύξεις για το Worldcoin στον Τύπο. Και από παλιά έχει ταχθεί υπέρ ενός παγκόσμιου βασικού εισοδήματος.
Το παγκόσμιο βασικό εισόδημα είναι το όνειρο κάποιων, αλλά μαζί του φέρνει ορισμένες θεμελιώδεις απαισιόδοξες σκέψεις. Κατ' αρχάς, οι υφιστάμενες δομές εξουσίας θα πρέπει να επιμείνουν -είτε πρόκειται για κράτη είτε για εταιρείες- ώστε ο τόπος γέννησής σας να επηρεάζει τη μετέπειτα ζωή σας. Επιπλέον οι άνθρωποι στην "εποχή της τεχνητής νοημοσύνης" δεν θα μπορούν να αντλήσουν τους δικούς τους πόρους ή να καλύψουν τις ανάγκες τους για να επιβιώσουν, εκτός αν τους εκχωρείται αυτή η δυνατότητα. Σε έναν κόσμο όπου οι φιλόσοφοι θα ήταν ταγοί και τα ενεργειακά αποθέματα προς χρήση ανεξάντλητα, όλο αυτό θα ήταν μια ουτοπία. Αλλά δεν ζούμε σε έναν τέτοιο κόσμο. Αντιθέτως, επικρατούν οι σκληροί περιορισμοί και η ιεραρχία.
Όπως είπε και ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης Liu Xiaobo, που πέθανε έγκλειστος στις φυλακές από το κινεζικό κομματικό κράτος, τουλάχιστον "μπορούσα να διαφωνώ επειδή τα μπολ με το ρύζι μας δεν ήταν στα χέρια του Κομμουνιστικού Κόμματος, όπως τη δεκαετία του '50".
Ένας κόσμος, όπου η OpenAI και άλλες εταιρείες θα επιδιώκουν να αυτοματοποιήσουν την ανθρώπινη οικονομική δραστηριότητα και να μοιράσουν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους "ιδιοκτήτες" και κάποια λίγα έσοδα να τα παρέχουν ως αμοιβή που δημιουργεί σχέσεις εξάρτησης, μοιάζει με δυστοπία και καταστέλλει την ατομική δράση, τους προσωπικούς στόχους και τις ανθρώπινες ελευθερίες - ίσως και να διαλύει το άτομο ως ακέραιη έννοια.
Απόδοση - επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
