Της Ξανθής Γούναρη
Μετά από συνεχείς αναβολές και τρία χρόνια καθυστέρησης, το πολυσυζητημένο και κοστοβόρο Σύστημα Εγγυοδοτικής Επιστροφής Συσκευασιών (Deposit Return Scheme – DRS) μπαίνει πλέον στην τελική ευθεία και για την Ελλάδα.
Την 7η Οκτωβρίου 2025 καταχωρήθηκε στο ΓΕΜΗ η σύσταση της εταιρείας που θα "τρέξει" το πρόγραμμα: η "Ελληνικό Σύστημα Εγγυοδοτικής Ανακύκλωσης Α.Ε.", με διακριτικό τίτλο DRS Hellas.
Πρόκειται για τον φορέα που αναλαμβάνει να υλοποιήσει μια από τις πιο φιλόδοξες περιβαλλοντικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, με στόχο την ανακύκλωση πλαστικών φιαλών και αλουμινένιων κουτιών μέσω της επιστροφής εγγύησης στους καταναλωτές.
Το μετοχικό κεφάλαιο και οι μέτοχοι
Η DRS Hellas, με έδρα στο Μαρούσι, συστάθηκε με μετοχικό κεφάλαιο 2 εκατ. ευρώ, το οποίο καλύφθηκε από δώδεκα μεγάλους παίκτες των κλάδων αναψυκτικών, ζυθοποιίας, εμφιαλωμένου νερού και λιανεμπορίου τροφίμων. Η μετοχική διάρθρωση αποτυπώνει με σαφήνεια τον συσχετισμό δυνάμεων στην αγορά:
Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕΜΕ) – 500.000 € (25%)
Coca-Cola 3E Ελλάδος Α.Ε. – 380.000 € (19%)
Αθηναϊκή Ζυθοποιία Α.Ε. – 300.000 € (15%)
Ολυμπιακή Ζυθοποιία Α.Ε. – 200.000 € (10%)
Ηπειρωτική Βιομηχανία Εμφιαλώσεων Α.Ε. (Βίκος) – 200.000 € (10%)
Χήτος Α.Β.Ε.Ε. (Ζαγόρι) – 200.000 € (10%)
Λουξ Μαρλαφέκας Α.Β.Ε.Ε. – 100.000 € (5%)
Σ. Μεντεκίδης Α.Ε. (Νερά Διός–Σέλι) – 40.000 € (2%)
ΕΨΑ Α.Ε. – 20.000 € (1%)
Βοτόμος Α.Ε. (ΖΑΡΟΣ) – 20.000 € (1%)
Νερά Πηγών Γράμμου Α.Ε. – 20.000 € (1%)
Agrifreda Α.Β.Ε.Ε. – 20.000 € (1%)
Η παρουσία της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ ως μεγαλύτερου μετόχου με το 25% του κεφαλαίου υπογραμμίζει τον κεντρικό ρόλο του λιανεμπορίου στην επιτυχία του DRS, καθώς τα σούπερ μάρκετ θα αποτελέσουν τον βασικό χώρο εγκατάστασης των μηχανημάτων επιστροφής.
Σημαντική είναι επίσης η συμμετοχή των μεγάλων πολυεθνικών αναψυκτικών και μπύρας (Coca-Cola, Αθηναϊκή και Ολυμπιακή Ζυθοποιία), ενώ το "παρών" δίνουν και οι ισχυρότερες ελληνικές εταιρείες εμφιαλωμένου νερού (Βίκος, Χήτος) και παραδοσιακοί παραγωγοί αναψυκτικών (Λουξ, ΕΨΑ).
Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο
Η διοίκηση της DRS Hellas ασκείται από εννεαμελές Διοικητικό Συμβούλιο, με πενταετή θητεία. Η θητεία παρατείνεται αυτοδικαίως μέχρι την πρώτη τακτική Γενική Συνέλευση που θα ακολουθήσει τη λήξη της της θητείας του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατόν να ξεπερνάει τα έξι χρόνια. Εξαίρεση αποτελεί ο Πρόεδρος του Δ.Σ., του οποίου η θητεία ορίστηκε τριετής.
Στο πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο μετέχουν:
Πέτρος Σεπετάς, πρόεδρος & CEO της Ηπειρωτικής Βιομηχανίας Εμφιαλώσεων Α.Ε. (Βίκος)
Νίκος Χήτος, επικεφαλής Χήτος Α.Β.Ε.Ε.
Απόστολος Πεταλάς, γενικός διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας
Κωνσταντίνος Κούτσας, CEO της Σ. Μεντεκίδης Α.Ε. (Νερά Διός–Σέλι)
Ιωάννης Γεωργακέλλος, διευθυντής επικοινωνίας Αθηναϊκής Ζυθοποιίας
Αγγελική Πατρούμπα, διευθύντρια επικοινωνίας Coca-Cola 3E
Ελένη Προβίδη, πρόεδρος Δ.Σ. της ΑΒ Βασιλόπουλος
Μαρία Αναργύρου Νίκολιτς, Horeca Business Development Director, Coca-Cola HBC
Βασίλης Φιλίππου, Business Development Manager, Ολυμπιακής Ζυθοποιίας
Η σύνθεση του Δ.Σ. αντικατοπτρίζει τη στρατηγική επιλογή να εκπροσωπούνται όλοι οι κλάδοι: λιανεμπόριο, εμφιαλωμένο νερό, ζυθοποιία και αναψυκτικά.
Κύρια δραστηριότητα της εταιρείας είναι οι υπηρεσίες συλλογής μη επικίνδυνων ανακυκλώσιμων αι στους δευτερεύοντες ΚΑΔ περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, υπηρεσίες διάθεσης μη επικίνδυνων μεταλλικών απορριμμάτων, υπηρεσίες εγκαταστάσεων μεταφοράς για μη επικίνδυνα ανακυκλώσιμα απόβλητα, χονδρικό εμπόριο απορριμμάτων και υπολειμμάτων κ.α.
Ας σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον νόμο, η εταιρεία απαγορεύεται να εκτελεί η ίδια εργασίες εναλλακτικής διαχείρισης, να διαθέτει σχετικές για τον σκοπό αυτό άδειες, καθώς και να προβαίνει σε οποιαδήποτε διανομή κερδών στους μετόχους της.
Η κατανομή των ποσοστών ανά κλάδο
Κατά την ίδρυση της εταιρείας η κατανομή του ποσοστού κλάδου μεταξύ των μετόχων που δραστηριότητα στον ίδιο Κλάδο και συνεπώς η διαμόρφωση της μετοχικής σύνθεσης της εταιρείας, έχει πραγματοποιηθεί, βάσει του εκτιμώμενου ποσοστού του όγκου των προϊόντων εκάστου μετόχου-υπόχρεου παραγωγού συσκευασιών που ασκεί κύρια δραστηριότητα σε έναν Κλάδο επί του συνολικού όγκου προϊόντων του συνόλου των μετόχων υπόχρεων παραγωγών συσκευασιών που ασκούν κύρια δραστηριότητα στον ίδιο Κλάδο, όπως αυτό έχει υπολογιστεί με βάση τους συνολικούς όγκους/προϊόντα των προηγούμενων ετών. Με βάση τα όσα προβλέπονται στο καταστατικό η Αρχική Kατανομή Ποσοστού Κλάδου θα επαναξιολογείται μετά την Περίοδο Δέσμευσης, βάσει του εξής αντικειμενικού κριτηρίου:
Του ποσοστού του όγκου των προϊόντων εκάστου υπόχρεου παραγωγού συσκευασιών που πληροί τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις της Νομοθεσίας ΣΣΕΔ που ασκεί κύρια δραστηριότητα σε έναν Κλάδο και είτε μετέχει ήδη είτε επιθυμεί να μετέχει στη μετοχική σύνθεση της Εταιρείας επί του συνολικού όγκου προϊόντων του συνόλου των Υπόχρεων Παραγωγών Συσκευασιών που ασκούν κύρια δραστηριότητα σε έναν Κλάδο και είτε μετέχουν ήδη είτε επιθυμούν να μετέχουν στη μετοχική σύνθεση της Εταιρείας, όπως αυτά θα εκτιμηθούν με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία των προηγούμενων ετών, τα οποία τηρεί η Εταιρεία κατά τον χρόνο του υπολογισμού.
Επανεξέταση ανά πενταετία
Η εταιρεία υποχρεούται, για πρώτη φορά αμέσως μετά τη λήξη της Περιόδου Δέσμευσης και στη συνέχεια, ανά πενταετία, καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της, να προβαίνει σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες και να καθορίζει, διεξάγει και τηρεί όλες τις αναγκαίες διαδικασίες αναφορικά με:
- Τη λήψη δηλώσεων προθέσεως συμμετοχής από νέους Υπόχρεους Παραγωγούς Συσκευασιών ή/και από νέες ενώσεις επιχειρήσεων λιανικής πώλησης, οι οποίες ικανοποιούν τις προϋποθέσεις της Νομοθεσίας ΣΣΕΔ, σχετικά με την είσοδό τους στην εταιρεία και τη συμμετοχή τους στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας και τον έλεγχο της επέλευσης οποιουδήποτε κωλύματος ή ασυμβίβαστου στο πρόσωπο αυτών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη Νομοθεσία ΣΣΕΔ.
- Τη λήψη δηλώσεων πρόθεσης αποχώρησης από την εταιρεία εκ μέρους υφιστάμενων μετόχων.
- Τον υπολογισμό της Συνεισφοράς κάθε Υπόχρεου Παραγωγού Συσκευασιών (νέου που επιθυμεί να εισέλθει στην Εταιρεία ή υφιστάμενου μετόχου).
- Τη μεταβολή της Αρχικής Κατανομής Ποσοστού Κλάδου, σύμφωνα με τους όρους του παρόντος καταστατικού και της από 02 Ιουλίου 2025 συμφωνίας μεταξύ των μετόχων της Εταιρείας.
Τα επόμενα βήματα
Η DRS Hellas καλείται να κινηθεί με ταχύτητα και συντονισμό σε τέσσερις άξονες:
Κατάθεση και έγκριση του business plan από τον ΕΟΑΝ.
Διεξαγωγή διεθνούς διαγωνισμού για τον εξοπλισμό συλλογής.
Παραγγελία και παράδοση μηχανημάτων, με κρίσιμη εξάρτηση από τα διεθνή χρονοδιαγράμματα.
Τοποθέτηση μηχανημάτων επιστροφής στα σούπερ μάρκετ.
Η ίδρυση της DRS Hellas αποτελεί σημαντικό σταθμό για την κυκλική οικονομία στη χώρα, αλλά η επιτυχία της θα κριθεί από την ικανότητα των μετόχων να συνεργαστούν και από το κατά πόσο η αγορά και οι καταναλωτές θα αγκαλιάσουν το νέο μοντέλο.
Υπενθυμίζεται ότι το DRS, που αφορά την ανακύκλωση πλαστικών συσκευασιών PET και αλουμινίου, είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2022, αλλά μετατέθηκε διαδοχικά το 2023 και το 2024, για να οριστεί τελικά ως επίσημη ημερομηνία έναρξης η 1η Δεκεμβρίου 2025. Αρκετοί παράγοντες της αγοράς θεωρούν το ορόσημο αυτό υπεραισιόδοξο και εκτιμούν ότι θα υπάρξει νέα παράταση.