Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η Ελλάδα έχει πετύχει τη δημιουργία μιας ισχυρής υποδομής για τη χρηματοδότηση startup. Το EquiFund και το Jeremie πρωτοστάτησαν στην έναρξη του πρώτου κύματος ελληνικών venture capital funds, οδηγώντας σε πολυάριθμους "πλούσιους” γύρους χρηματοδότησης και exits ελληνικών startups, ενώ εμφανίστηκαν και οι πρώτοι "μονόκεροι”.
Καθώς το EquiFund έφτασε στο τέλος του, ο αντίκτυπός του εξακολουθεί να αντηχεί στο τοπίο venture capital της χώρας. Συνολικά 137 εταιρείες έχουν υποστηριχθεί από την πρωτοβουλία και το συνολικό ποσό επένδυσης έχει ξεπεράσει τα 350 εκατ. ευρώ, ενώ έχουν καταγραφεί και 10 αποεπενδύσεις από το χαρτοφυλάκιο του EquiFund, συνεισφέροντας συνολικά 30,9 εκατ. ευρώ στα ταμεία του κράτους.
Καθώς το ελληνικό οικοσύστημα venture capital και startup αναπτύσσεται και ωριμάζει, νέες επενδυτικές ευκαιρίες προκύπτουν για τις νεοφυείς επιχειρήσεις. Η παγκόσμια οικονομική αβεβαιότητα επηρέασε και την τοπική σκηνή, ωστόσο οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν και πάλι από τις αρχές του 2024.
Όπως αναφέρεται στο report που παρουσίασε το Found.ation, σε συνεργασία με το EIT Digital (τμήμα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας), η αποκατάσταση της επενδυτικής βαθμίδας πρόκειται να ξεκλειδώσει περίπου 72 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Εθνικό Σχέδιο Ελλάδα 2.0) και το ΕΣΠΑ για τα έτη 2021-2027. Αυτό, με τη σειρά του, αναμένεται να προσελκύσει επιπλέον 30 δισ. ευρώ τα επόμενα 5 έως 7 χρόνια, καλλιεργώντας περαιτέρω την ανάπτυξη του οικοσυστήματος και διευρύνοντας τους ορίζοντές του. Σύμφωνα με το report, το 2023 χρηματοδοτήθηκαν περισσότερες από 70 ελληνικές startups, αντλώντας συνολικά περισσότερα από 485 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, δεκατρία ελληνικά VCs, με συνολικά assets 539,77 εκατ. ευρώ, προχώρησαν σε τουλάχιστον μία επένδυση το 2023, επενδύοντας συνολικά σε 62 ελληνικές startups.
Συγκεκριμένα:
- Big Pi Ventures: Anodyne Nanotech, PD Neurotechnology, Prosperty, Navenio, LSPR AG, TileDB
- Forth Tech: AI2C Technologies
- Genesis Ventures: Arcweave, Delphi, Electryone, Huupe, Mood: Music of our Desire, Munchfam, myTeam, Nuuro, NXTLVL, Orderit, Progressive Robotics, Silo, Staycaee, swaplanet, UniStudents, We are Travelers, Woli, Yoxly
- L-Stone: Gaspar.ai, Perpetual Robotics
- Marathon Venture Capital: Lambda Automata, Hack The Box, Velos Rotors, SMPnet, Ariadne, Causaly, Bota Systems
- Metavallon VC: LANGaware, Perpetual Robotics, Prosperty, Trucksters, Wikifarmer
- NGIF - Northern Greece Investment Fund: Agromeg
- Phaistos (5G) Investment Fund: Pandas.io, Safesize, Wings ICT Solutions, EdgeQ, Movandi
- Sporos Platform: Viokyklos SA, Pandas.io
- TECS Capital: Moverse, Agroverse, BIO2CHP, Aidplex
- Uni.fund: BibeCoffee, Morphoses
- Velocity.Partners: Anodyne Nanotech, Instacar, DCI, Finloup, iCOMAT
- VentureFriends: BibeCoffee, FlexCar, Gaspar.ai, Spotawheel
Σημειωτέον ότι το τοπίο VC δεν περιορίζεται στα προαναφερθέντα σχήματα. Υπάρχουν επίσης σχήματα που υποστηρίζουν και επενδύουν σε ΜμΕ υψηλής ανάπτυξης και σε εταιρείες χαμηλής-μεσαίας κεφαλαιοποίησης σε στρατηγικούς τομείς της Ελλάδας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα EOS Capital Partners, Elikonos Capital, Diorama II και Synergia. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός angel investors, family offices και μεγάλων εταιρειών που συνεργάζονται με startups. Αυτή η τάση ξεκίνησε πέρυσι και παραμένει ανοδική. Το LATSCO Family Office και η Public Capital Partners αποτελούν δύο παραδείγματα, έχοντας επενδύσει στο Douleutaras και στο Svuum αντίστοιχα.
Συγκρατημένα αισιόδοξοι
Όπως προκύπτει επίσης από το report του Found.ation, οι διαχειριστές κεφαλαίων δηλώνουν συγκρατημένα αισιόδοξοι για το 2024, με τις προοπτικές τους για το νέο έτος να αξιολογούνται με 3,8/5. Για τις ανάγκες του report διενεργήθηκε μια σύντομη έρευνα, προκειμένου να διαπιστωθούν τα συναισθήματα και οι εκτιμήσεις των funds για το 2024, με τα αποτελέσματα να είναι αρκετά ενθαρρυντικά. Ειδικότερα:
Η ομάδα του Big Pi εμφανίζεται αισιόδοξη για το ελληνικό οικοσύστημα startup λόγω της επανεμφάνισης εταιρειών τεχνολογίας υψηλής ποιότητας και επιχειρηματικού ταλέντου. Όπως αναφέρει, "τα πρόσφατα success stories από το οικοσύστημα προσελκύουν περαιτέρω επενδύσεις από το εξωτερικό, κάτι που θα έχει μεγάλο όφελος για την ελληνική οικονομία”.
Το Genesis Ventures βλέπει δύο σημαντικούς ούριους ανέμους στο pre-seed στάδιο, στο οποίο και επικεντρώνεται. Αυτοί οι ούριοι άνεμοι έχουν να κάνουν με το ταλέντο και το κεφάλαιο. "Πρώτον, βλέπουμε όλο και περισσότερους νέους επαγγελματίες να εμπνέονται από τις πρώιμες ιστορίες επιτυχίας του ελληνικού οικοσυστήματος και να βλέπουν τις startups ως εναλλακτική καριέρα. Επίσης, όλο και πιο έμπειροι επαγγελματίες κατανοούν την ευνοϊκή αναλογία κινδύνου/ανταμοιβής και είναι πρόθυμοι να διακόψουν την εταιρική τους καριέρα για να ξεκινήσουν το δικό τους εγχείρημα. Δεύτερον, βλέπουμε να δημιουργούνται περισσότερα κεφάλαια και περισσότερα άτομα να δραστηριοποιούνται ως angel investors, προσφέροντας περισσότερες επιλογές χρηματοδότησης για early-stage εταιρείες, και αναμένουμε ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί και το 2024”.
Συγκρατημένα αισιόδοξο για τις επενδύσεις στο ελληνικό οικοσύστημα startup εμφανίζεται το FORTH Tech, χάρη στις βελτιωμένες οικονομικές συνθήκες της Ελλάδας, τις υποστηρικτικές κυβερνητικές πολιτικές για νεοφυείς επιχειρήσεις, την αύξηση των ξένων επενδύσεων και την αυξανόμενη δεξαμενή ταλέντων στον τομέα της τεχνολογίας. Ωστόσο, όπως τονίζει, παραμένουν ανησυχίες σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπο των ευρύτερων οικονομικών προκλήσεων στην ΕΕ, όπως ο πληθωρισμός και οι γεωπολιτικές εντάσεις, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
Το L-Stone δηλώνει αισιόδοξο για το 2024. Παρά την ευρύτερη μακροοικονομική και γεωπολιτική ευαισθησία που αναμένεται να οδηγήσει σε επιφυλακτικότητα στον παγκόσμιο κλάδο VC, το L-Stone πιστεύει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλή θέση για να επωφεληθεί από την πρόσφατη και την αναμενόμενη περαιτέρω αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, τον σταθερό/περιορισμένο πολιτικό και οικονομικό κίνδυνο, την αυξημένη εστίαση των επενδυτών στην ελληνική αγορά VC, την κυβερνητική και θεσμική υποστήριξη και τον αυξημένο αριθμό επενδυτών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα
Το Marathon δεν "βλέπει” το ελληνικό οικοσύστημα απομονωμένο από την παγκόσμια αγορά. Όπως σημειώνει, η σύσταση νέων εταιρειών μειώνεται, επομένως υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες για επενδύσεις, αλλά η ποιότητα των νέων επιχειρηματιών αυξάνεται. "Ο συνδυασμός πιο αποδοτικών εταιρειών σε συνδυασμό με πραγματικά τεχνικά ικανούς ιδρυτές είναι αυτό που μας ενθουσιάζει για το 2024”, αναφέρει.
Θετικές είναι οι προσδοκίες του Phaistos Investment Fund για το 2024. Πρώτον, το 2023 ιδρύθηκαν στην Ελλάδα νέα VC funds, επομένως θα είναι διαθέσιμη αυξημένη επενδυτική ικανότητα. Δεύτερον, ένα αναπτυσσόμενο υποστηρικτικό επιχειρηματικό οικοσύστημα είναι επίσης υπό διαμόρφωση. Τέλος, η επενδυτική βαθμίδα της χώρας θα δώσει ώθηση στο συνολικό περιβάλλον όσον αφορά τις επενδύσεις, τις εξαγορές και τις πιθανές exits. Ωστόσο, όπως προειδοποιεί, οι συνολικές παγκόσμιες εξελίξεις και οι αναταράξεις στο γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον δημιουργούν προκλήσεις και αυξάνουν τα επίπεδα αστάθειας.
Σύμφωνα με το TECS Capital, δεδομένου ότι το 2022 και το 2023 ήταν δύσκολα χρόνια για τη συγκέντρωση κεφαλαίων, οι ιδρυτές με εγχειρήματα υψηλής ποιότητας έχουν μεγάλες πιθανότητες να καταφέρουν να εξασφαλίσουν σημαντικούς γύρους χρηματοδότησης. Αυτή η τάση είναι πιθανό να επηρεάσει θετικά τις συμφωνίες, ενθαρρύνοντας τόσο τους αρχάριους όσο και τους απρόθυμους ιδρυτές.
Το Sporos Platform αναφέρει ότι παρά τις επίμονες μακροοικονομικές, χρηματοοικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις που επηρεάζουν το διεθνές επενδυτικό περιβάλλον, το ελληνικό οικοσύστημα αποδεικνύεται ολοένα και πιο ανθεκτικό και ανταγωνιστικό.
Για το Uni.fund, το 2023 ήταν μια κορυφαία χρονιά για την Ελλάδα. Αν και ο αριθμός των exits ήταν σε χαμηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με το 2022, οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις παρουσίασαν υψηλότερες αποτιμήσεις, προσέλκυσαν ενδιαφέρον και κεφάλαια από κορυφαίες εταιρείες VC και εξυπηρέτησαν περισσότερες αγορές από κάθε άλλη χρονιά. "Ως ομάδα, παραμένουμε συντηρητικά αισιόδοξοι για το 2024”, αναφέρει.
Το Velocity.Partners αναφέρει ότι αν και δεν αναμένεται μια ουσιαστική ανάκαμψη στην αγορά IPO ή σε μεταγενέστερα στάδια επιχειρηματικών συμμετοχών για το 2024, μια τέτοια επιβράδυνση των επενδύσεων δεν θα επηρεάσει πραγματικά βραχυπρόθεσμα το ελληνικό τεχνολογικό οικοσύστημα που επικεντρώνεται κυρίως στα πολύ πρώιμα στάδια. Τα ελληνικά VCs, με την υποστήριξη της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (EATE – HDBI), έχουν ένα σημαντικό ποσό φρέσκων χρημάτων έτοιμων να διατεθούν σε αξιόλογες επενδύσεις.
Τέλος, το VentureFriends εμφανίζεται αισιόδοξο τόσο για τις εταιρείες του υφιστάμενου χαρτοφυλακίου του όσο και για τις ευκαιρίες για νέες προσθήκες. "Κατά συνέπεια, σχεδιάζουμε να προχωρήσουμε σε follow-on επενδύσεις και να διερευνήσουμε ευκαιρίες για νέες επενδύσεις. Πιστεύουμε στη συνεχή ανάπτυξη και στην καινοτομία στο ελληνικό οικοσύστημα startup”.
