Του David Axe
Στις 6 Αυγούστου, μια ισχυρή ουκρανική μηχανοκίνητη δύναμη διέσπασε τη ρωσική άμυνα κατά μήκος των συνόρων Ουκρανίας-Ρωσίας και, κινούμενη γρήγορα, παρακάμπτοντας ρωσικά χαρακώματα, κατέλαβε ταχέως 400 τετραγωνικά μίλια της περιφέρειας Κουρσκ της Ρωσίας.
Το γιατί εισέβαλαν οι Ουκρανοί είναι περίπλοκο. Η κατάληψη μέρους του Κουρσκ άλλαξε τη δυναμική του πολέμου -αν και όχι αποφασιστικά- και ανάγκασε το Κρεμλίνο να εκτρέψει ελίτ δυνάμεις από τις μάχες στην ανατολική και νότια Ουκρανία. Αυτό το τμήμα του Κουρσκ θα μπορούσε να είναι ένα πολύτιμο διαπραγματευτικό χαρτί για το Κίεβο σε οποιεσδήποτε μελλοντικές διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα.
Το πώς οι Ουκρανοί κατάφεραν να καταλάβουν τόσο πολύ ρωσικό έδαφος τόσο γρήγορα γίνεται ολοένα και λιγότερο μυστήριο. Δεν ήταν απαραίτητα η έλλειψη δυνάμεων που καταδίκασε τη ρωσική άμυνα στο Κουρσκ. Ήταν η έλλειψη ευφυΐας και συντονισμού.
Χάρτης τον οποίο Ουκρανός στρατιώτης απέσπασε από Ρώσο στρατιωτικό εν μέσω των μαχών στο Κουρσκ βοηθά στην εξήγηση της συγκεκριμένης υπόθεσης. Την ημέρα πριν τα πρώτα ουκρανικά στρατεύματα παραβιάσουν τα σύνορα, η ρωσική φρουρά στο Κουρσκ διέθετε 18 εκτοξευτές πυραύλων BM-21, 98 τεμάχια πυροβολικού και 71 ολμοβόλα.
"Πρόκειται για τεράστια ποσότητα", αναφέρει ο Kriegsforscher, Ουκρανός χειριστής drone που είδε τον χάρτη. "Η δύναμη πυρός ήταν υπέρ της ρωσικής πλευράς".
Αυτή η ποσότητα πυροβολικού, εάν αναπτυσσόταν ορθά κατά των ουκρανικών στρατευμάτων καθώς οι Ουκρανοί προήλαυναν στην ύπαιθρο στο Κουρσκ, θα μπορούσε να ήταν καθοριστική υπέρ των Ρώσων. "Με έναν καλό συντονισμό, θα καθίστατο σχεδόν αδύνατο να συμβεί οποιαδήποτε σημαντική πρόοδος", εξήγησε ο Kriegsforscher.
Το συγκεκριμένο πυροβολικό δεν αναπτύχθηκε σωστά, σε μεγάλο βαθμό λόγω κακής πληροφόρησης από μέρους των Ρώσων - και μιας υπόθεσης ότι οι Ουκρανοί δεν θα επετίθεντο ποτέ πέρα από τα σύνορα στο Κουρσκ. "Δυστυχώς, η ομάδα των δυνάμεων που προστατεύουν τα σύνορα δεν διέθετε δικά της μέσα πληροφοριών", έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Αντρέι Γκουρούλεφ, απόστρατος Ρώσος στρατηγός και μέλος του κάτω σώματος του ρωσικού κοινοβουλίου.
Έτσι, οι εκτοξευτές, τα όπλα και οι όλμοι δεν φάνηκαν να βομβαρδίζουν τις πιο πιθανές διόδους εισβολής – ούτε μετατόπισαν τους στόχους τους προκειμένου να χτυπήσουν τα ουκρανικά στρατεύματα καθώς προχωρούσαν σε έδαφος που οι Ρώσοι δεν περίμεναν ποτέ ότι θα γινόταν αμφισβητήσιμο. Οι Ουκρανοί κινήθηκαν πιο γρήγορα απ' όσο μπορούσε να προσαρμοστεί το κακώς προετοιμασμένο ρωσικό πυροβολικό.
Το σχέδιο του ρωσικού πυροβολικού δεν βοηθήθηκε από το γεγονός ότι οι Ουκρανοί παρεμπόδισαν τις ραδιοεπικοινωνίες, γέμισαν τον αέρα πάνω από το Κουρσκ με drones και χρησιμοποίησαν το δικό τους πυροβολικό - συμπεριλαμβανομένων των καλύτερων αμερικανικών συστημάτων πυροβολικού υψηλής κινητικότητας.
Για πρώτη φορά σε έναν πόλεμο που χαρακτηρίζεται κυρίως από μάχες χαρακωμάτων, στο Κουρσκ οι Ουκρανοί είχαν το πλεονέκτημα της κινητικότητας - τουλάχιστον στην αρχή. "Τις ώρες έναρξης και τις ημέρες της επίθεσης στο Κουρσκ, μπόρεσαν να διεισδύσουν βαθιά στη ρωσική επικράτεια", έγραφαν ο Michael Weiss και ο αναλυτής James Rushton στο New Lines Magazine τις πρώτες ημέρες της εισβολής του Αυγούστου.
"Σε πολλές περιπτώσεις, δεν έχασαν χρόνο εμπλεκόμενοι με ρωσικές γραμμές τάφρων και άλλες προετοιμασμένες θέσεις μάχης. Απλώς τις πλαγιοκόπησαν και τις προσπέρασαν", σημείωναν οι Weiss και Rushton. "Οι ανεμπόδιστες χερσαίες διαδρομές επέτρεψαν στην Ουκρανία να προχωρήσει πολλά χιλιόμετρα σε λίγες ώρες".
Εκείνες τις πρώτες ημέρες, τα ρωσικά και τα ουκρανικά στρατεύματα εμπλέκονταν σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο συνονθύλευμα μικρών, ρευστών θέσεων.
Εν ολίγοις, οι Ρώσοι είχαν τη δύναμη πυρός να υπερασπιστούν το Κουρσκ, αλλά όχι την ευφυΐα ή τον συντονισμό. Οι Ουκρανοί απέκρουσαν τη φαινομενική ανωτερότητα της Ρωσίας σε πυροβολικό στο Κουρσκ υποθέτοντας σωστά ότι οι μπερδεμένοι πολυβολητές είναι πρακτικά άχρηστοι.
Στους σχεδόν δύο μήνες από την εισβολή των ουκρανικών δυνάμεων στο Κουρσκ, και οι δύο πλευρές έχουν ενισχύσει τις δυνάμεις τους στην περιφέρεια. Μια ρωσική αντεπίθεση έχει αναχαιτίσει την ουκρανική προέλαση - αλλά όχι πολύ. Η πρώτη γραμμή έχει σταθεροποιηθεί και οι δύο πλευρές έχουν αρχίσει να οχυρώνονται σε αυτήν.
Είναι ασφαλές να υποθέσουμε ότι το ρωσικό πυροβολικό στο Κουρσκ είναι πλέον σωστά συντονισμένο. Εάν οι Ουκρανοί θέλουν να επαναλάβουν την επιτυχία τους στο Κουρσκ των αρχών Αυγούστου και να κινηθούν ξανά εναντίον ενός κακώς προετοιμασμένου πυροβολικού, θα πρέπει να το πράξουν πια κάπου αλλού και όχι στο Κουρσκ.
