Του Στάθη Βασιλόπουλου
Το 2025 προδιαγράφεται ως μια ακόμη χρονιά υψηλών επιδόσεων για την εγχώρια αγορά τυχερών παιχνιδιών, με τους παίκτες να διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον τους. Οι ενδείξεις έως τώρα δείχνουν ότι η ανάπτυξη στην αγορά θα κινηθεί και φέτος ξανά σε μονοψήφιο ρυθμό, οδηγώντας ωστόσο σε νέα ιστορικά υψηλά τζίρου και κερδών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2024 τα συνολικά πονταρίσματα σε ΟΠΑΠ, Διαδίκτυο, λαχεία, καζίνο και ιππόδρομο ανήλθαν σε 15,65 δισ. ευρώ (αναμορφωμένο Total Gaming Revenue - TGR), παρουσιάζοντας αύξηση 7,8% έναντι των 14,42 δισ. ευρώ του 2023. Τα συνολικά καθαρά έσοδα προ εισφορών (Gross Gaming Revenue - GGR) ήταν αυξημένα κατά 9,7% στα 2,87 δισ. ευρώ από 2,59 δισ.
Η ελληνική αγορά συνεχίζει την ανοδική τροχιά της, με βασικούς μοχλούς το διαδίκτυο και τον ΟΠΑΠ – τόσο τα καταστήματα όσο και τα VLTs. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ), υπό την προεδρία του Αντώνη Βαρθολομαίου, οι Έλληνες παίκτες από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο 2025 τοποθέτησαν 12,02 δισ. ευρώ σε πονταρίσματα (αναμορφωμένο TGR), έναντι 11,37 δισ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα, καταγράφοντας αύξηση 5,7%. Σημαντικό είναι πως το ποσό αυτό δεν περιλαμβάνει κέρδη και μπόνους που επανεπενδύθηκαν από τους παίκτες.
Ακόμη πιο χαρακτηριστική είναι η εικόνα στα καθαρά έσοδα προ εισφορών (GGR), τα οποία αποτυπώνουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το πραγματικό μέγεθος της αγοράς και προκύπτουν εάν από τα συνολικά έσοδα αφαιρεθούν τα κέρδη που επιστρέφονται στους νικητές και συνιστούν τον πιο αντιπροσωπευτικό δείκτη για το μέγεθος της αγοράς. Στο εννεάμηνο, το GGR ενισχύθηκε κατά 8,2%, φτάνοντας τα 2,22 δισ. ευρώ από 2,05 δισ. ευρώ. Στο ποσό αυτό, κυρίαρχη θέση διατηρούν ο ΟΠΑΠ και οι διαδικτυακές εταιρείες. Πιο συγκεκριμένα, ο ΟΠΑΠ κατέγραψε καθαρά έσοδα 1,091 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 4,6% σε σχέση με πέρυσι, ενώ οι online εταιρείες κινήθηκαν με διψήφια ανάπτυξη, αγγίζοντας τα 849,79 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 13,9%.
Σε θετικό πρόσημο κινήθηκαν και τα επίγεια καζίνο, με το αναμορφωμένο TGR να φτάνει τα 954,15 εκατ. ευρώ, έναντι 921,09 εκατ. ευρώ πέρυσι. Τα καθαρά έσοδα προ εισφορών ανήλθαν σε 198,97 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα κατά 7,5%. Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι στα καζίνο δεν επιβάλλεται φορολογία στα κέρδη των παικτών.
Η συνολική επέκταση της αγοράς τυχερών παιγνίων έχει ως φυσική συνέπεια και την αύξηση των εσόδων του Δημοσίου. Το εννεάμηνο του 2025 τα δικαιώματα του Δημοσίου ενισχύθηκαν κατά 9,5%, φτάνοντας τα 503,22 εκατ. ευρώ, ενώ ο φόρος παικτών σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο 17,1%, αγγίζοντας τα 333,25 εκατ. ευρώ. Συνολικά, το κράτος αναμένεται να εισπράξει πάνω από 1 δισ. ευρώ μέσα στη χρονιά, δεδομένου ότι μέχρι το εννεάμηνο έχει ήδη συγκεντρώσει 833 εκατ. ευρώ. Πέρυσι, οι εισπράξεις ανήλθαν σε 1,025 δισ. ευρώ, ενώ φέτος εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τα 1,2 δισ. ευρώ.
Στον τομέα των λαχείων, το αναμορφωμένο TGR διαμορφώθηκε σε 224,71 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 3,6%, ενώ το GGR έφτασε τα 77,15 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μικρή πτώση (2,4%).
Η σκιά του παράνομου τζόγου
Ωστόσο, πίσω από τη ραγδαία ανάπτυξη της νόμιμης αγοράς, ο παράνομος τζόγος συνεχίζει να αποτελεί μια σκιώδη, αλλά ισχυρή πραγματικότητα. Η ετήσια έρευνα της ΕΕΕΠ και της Kappa Research καταγράφει ότι το 2024 περίπου 799.000 άτομα –δηλαδή το 9,5% του πληθυσμού– συμμετείχαν σε παράνομα τυχερά παιχνίδια. Από αυτούς, 390.000 έπαιξαν διαδικτυακά, 215.000 σε παράνομους χώρους και 194.000 και με τους δύο τρόπους. Δημοφιλέστερα παραμένουν το στοίχημα, η ρουλέτα και τα φρουτάκια. Ο τζίρος της παράνομης αγοράς εκτιμάται σε 1,67 δισ. ευρώ για το 2024, με μέση δαπάνη 2.089 ευρώ ανά παίκτη και εισπραχθέντα κέρδη 360,3 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τόσο το σταθερά υψηλό μέγεθος της παράνομης δραστηριότητας όσο και την επιτακτική ανάγκη εντατικοποίησης των προσπαθειών για την αποτελεσματική αντιμετώπισή της.
Η Εθνική Επιτροπή Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ) προειδοποιεί ότι ο παράνομος τζόγος στερεί από το Ελληνικό Δημόσιο έσοδα που ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ ετησίως. Η απώλεια εσόδων είναι σχεδόν ισοδύναμη με τα έσοδα που εισπράττει το κράτος από τη νόμιμη αγορά τυχερών παιχνιδιών, η οποία το 2024 απέφερε περίπου 1,05 δισ. ευρώ. Ουσιαστικά, η παράνομη δραστηριότητα καθρεφτίζει τη νόμιμη αγορά σε μέγεθος, δημιουργώντας ένα παράλληλο οικονομικό σύμπαν, με σοβαρές επιπτώσεις στα δημόσια ταμεία και στους παίκτες.
Με στόχο τη μάχη κατά του παράνομου τζόγου, το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών προωθεί αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, επιβάλλοντας κυρώσεις όχι μόνο στους διοργανωτές και λειτουργούς παράνομων παιχνιδιών, αλλά και στους ίδιους τους παίκτες που συμμετέχουν. Παραβάσεις θεωρούνται επίσης η εγκατάσταση ή μετατροπή μηχανημάτων και κάθε προσπάθεια παρεμπόδισης αστυνομικών ελέγχων σε χώρους με παράνομο τζόγο.
Να σημειωθεί πως η ΕΕΕΠ έχει ήδη μία blacklist παράνομων παρόχων που μετρά σχεδόν 11.000 ιστοτόπους, συνδράμει τις διωκτικές αρχές σε επιχειρήσεις εντοπισμού και καταστολής παράνομων επίγειων καταστημάτων, διαβιβάζει καταγγελίες για παράνομα παίγνια και συνεργάζεται με τις δικαστικές αρχές, την Αρχή Ξεπλύματος Χρήματος κ.ά. Σχετικά με τον εθισμό των παικτών, η ΕΕΕΠ παρακολουθεί στενά 135.000 παίκτες που συμμετέχουν σε νόμιμα παιχνίδια τα τελευταία δύο χρόνια. Τα δεδομένα δείχνουν ότι το 1,4% του δείγματος βρίσκεται στα όρια του εθισμού.
