Του Νίκου Ρουσάνογλου
Η μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στις ζητούμενες και τις πραγματικές τιμές πώλησης, όπως τουλάχιστον δείχνουν τα λιγοστά επίσημα στοιχεία, καταδεικνύει μία από τις σημαντικότερες παθογένειες της αγοράς κατοικίας, τις πολύ υψηλές αποτιμήσεις των ακινήτων που διατίθενται για πώληση, συμπαρασύροντας αντίστοιχα και τα ενοίκια. "Όταν ένας πωλητής βλέπει τις ζητούμενες τιμές στις αγγελίες για ακίνητα αντίστοιχων προδιαγραφών στην ίδια περιοχή με το ακίνητό του, δύσκολα μπορεί να πειστεί για την ανάγκη να διορθώσει προς τα κάτω τις απαιτήσεις του, προκειμένου να πουλήσει με μεγαλύτερη ευκολία το ακίνητό του", σημειώνει ο κ. Αντώνης Μαρκόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Prosperty.
Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ιδιαίτερα δύσκολη η προσπάθεια που καταβάλλουν οι συνεργάτες της ψηφιακής πλατφόρμας διαχείρισης ακινήτων, προκειμένου να πείσουν τους ιδιοκτήτες για την ανάγκη οι τιμές που επιθυμούν να πουλήσουν, ή και να νοικιάσουν, να συμβαδίζουν με την πραγματική εικόνα των συναλλαγών και όχι με τις τιμές των αγγελιών. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, πρέπει να υπάρχουν και τα αντίστοιχα εργαλεία από επίσημους φορείς και την Πολιτεία. Διαφορετικά, πρόκειται για μια "μάχη" που έχει χαθεί πριν καν δοθεί. Όπως τόνισε ο κ. Μαρκόπουλος, στο πλαίσιο του 3ου Real Estate Conference του Capital.gr και του Forbes στο Μέγαρο Μουσικής, "στις προηγμένες αγορές, έχουμε επίσημα στοιχεία μεταβιβάσεων. Πρέπει τα στοιχεία να ανοίξουν, το ίδιο πρέπει και να συμβεί με όλα τα μισθωτήρια της χώρας, προκειμένου να έχουμε μέσες τιμές συναλλαγών για όλα τα ακίνητα που μας ενδιαφέρουν", επισήμανε ο κ. Μαρκόπουλος. Αυτή την περίοδο, η Prosperty συνεργάζεται με το Ελληνικό Κτηματολόγιο, προκειμένου ο φορέας να αποτελέσει την πρώτη επίσημη πηγή επικαιροποιημένων στοιχείων για τις συναλλαγές στην αγορά ακινήτων.
Το ζήτημα της διαφάνειας στην αγορά ακινήτων είναι κρίσιμο, όχι μόνο για την αποκρυστάλλωση των πραγματικών τιμών και αξιών στην αγορά, αλλά και στο να "εκπαιδευτεί" το κοινό, πωλητές και αγοραστές, στο πώς ακριβώς να κινηθούν στο πλαίσιο των συναλλαγών που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν. Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε έρευνα που πραγματοποίησε η Prosperty, αξιοποιώντας τα διαθέσιμα στοιχεία από τα συμβόλαια που καταχωρούνται στο Μητρώο Αξιών Μεταβιβάσεων του Υπ. Οικονομικών, οι ζητούμενες τιμές είναι σημαντικά υψηλότερες από εκείνες στις οποίες τελικά πραγματοποιούνται οι συναλλαγές, ενώ οι τιμές στα συμβόλαια, κινούνται κάπου μεταξύ της αντικειμενικής και της εμπορικής αξίας. Στην πράξη, οι συναλλαγές που είναι καταχωρημένες σήμερα στο Μητρώο και αφορούν το 2024, δείχνουν ότι οι αγοραπωλησίες δεν ξεπέρασαν τις 28.700 και τα 3 δισ. ευρώ, ενώ η μέση τιμή ανά ακίνητο δεν ξεπέρασε τα 1.330 ευρώ/τ.μ. Όπως αντιλαμβάνεται κανείς, τα νούμερα αυτά είναι πολύ χαμηλότερα των πραγματικών, κάτι που δείχνει και την υστέρηση χρονική και μη, που παρατηρείται στο να αποτυπώνουν την πραγματικότητα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που προκύπτουν από την ανάλυση των εργασιών των συμβολαιογράφων, το 2023 πραγματοποιήθηκαν 122.123 πράξεις αγοραπωλησίας ακινήτων το 2023, ενώ ακόμα και το 2014, στο απόγειο της κρίσης, οι αγοραπωλησίες ακινήτων ανέρχονταν σε 43.443.
Στην αγορά επισημαίνουν ότι αν δεν υπάρξει μεγαλύτερη διάχυση πληροφορίας, ο κάθε ιδιοκτήτης, ειδικά αν δεν έχει οικονομική πίεση να πουλήσει (π.χ. ληξιπρόθεσμα χρέη, υψηλή δόση στεγαστικού δανείου), θα επιδιώξει να αποσπάσει το μέγιστο δυνατό ποσό, ακόμα κι αν το ακίνητό του μείνει απούλητο για 6 μήνες, ή και παραπάνω.
Στο πλαίσιο αυτό, η πρωτοβουλία που ανακοίνωσε στο πλαίσιο της εκδήλωσης του Capital.gr, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, κ. Κωστής Χατζηδάκης για τη σύσταση παρατηρητηρίου για τις τιμές στην αγορά, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Το ζητούμενο είναι να εμπλουτιστεί με τα σωστά στοιχεία και να μην καθυστερήσει χρονικά, ώστε να υπάρχει ένας "οδικός χάρτης" για τις πραγματικές τιμές στην αγορά.
