Η Δήµητρα Δασκαλάκη, Γενική Διευθύντρια Οργανωσιακής Ανάπτυξης και Επικοινωνίας της METRO ΑΕΒΕ, µιλά στο "Forbes" για την παρουσία των γυναικών στον επαγγελµατικό χώρο και τις προκλήσεις που αντιµετωπίζουν. Η METRO διαθέτει τρεις αλυσίδες καταστηµάτων: τα καταστήµατα χονδρικής METRO Cash & Carry, και τα καταστήµατα λιανικής My market και My market Local, µε συνολικά 320 σηµεία σε όλη την Ελλάδα, ενώ διαθέτει και 4 Κέντρα Διανοµής. Παράλληλα, είναι ένας από τους µεγαλύτερους εργοδότες στη χώρα, µε περισσότερους από 11.000 εργαζοµένους, εκ των οποίων το 65% είναι γυναίκες.
Πιστεύετε πως µια γυναίκα χρειάζεται ακόµη να καταβάλει µεγαλύτερη προσπάθεια για να αποδείξει την αξία της στον επαγγελµατικό της χώρο;
Εξαρτάται από τη χώρα όπου εργάζεται, τον κλάδο που υπηρετεί, την κουλτούρα της κάθε εταιρείας, αλλά και τον χαρακτήρα και τα προσωπικά βιώµατα κάθε γυναίκας. Προσωπικά, ανήκω στην τυχερή κατηγορία των γυναικών που δεν ένιωσαν εµπόδια στην καριέρα τους εξαιτίας του φύλου τους. Αυτό δεν σηµαίνει ότι δεν υπάρχει βαθµός δυσκολίας για τις γυναίκες που θέλουν να ανελιχθούν σε θέσεις ευθύνης σήµερα. Μπορεί η ισότητα των φύλων στον εργασιακό χώρο να έχει σηµειώσει σηµαντική πρόοδο, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προκαταλήψεις και στερεότυπα. Στην Ελλάδα, παρά την αυξανόµενη παρουσία τους, ο αριθµός των γυναικών σε ηγετικές θέσεις αντιστοιχεί µόλις στο 20% των ανώτερων διευθυντικών θέσεων και σε λιγότερο από το 10% των µελών των διοικητικών συµβουλίων των ελληνικών εταιρειών. Αυτό σηµαίνει ότι ακόµα και σήµερα οφείλουµε να καταβάλουµε πολλαπλάσια προσπάθεια, για να ακουστεί η φωνή µας και να αποδείξουµε την αξία µας. Χρειάζεται υποµονή, επιµονή και αποφασιστικότητα. H αλληλεγγύη και η ενθάρρυνση µπορούν να βοηθήσουν στην υπέρβαση των εµποδίων και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης.
Υπάρχουν τελικά ίσες ευκαιρίες ανέλιξης;
Εργάζοµαι σε µια εταιρεία µαζί µε άλλες 7.200 γυναίκες συναδέλφους και αποτελούµε περίπου το 65% του συνόλου των εργαζοµένων µας σε όλη τη χώρα. Γυναίκες σε όλα τα ιεραρχικά επίπεδα, από την πρώτη γραµµή έως τη Διοικητική Οµάδα. Γυναίκες που κάθε µέρα προσφέρουν το καλύτερό τους, ισορροπώντας ανάµεσα στον επαγγελµατικό ρόλο και τις οικογενειακές υποχρεώσεις. Έχουµε άξια γυναικεία εκπροσώπηση, ακόµα και σε χώρους παραδοσιακά "ανδροκρατούµενους", όπως τα Logistics και η Πληροφορική! Στη METRO θεωρούµε αυτονόητη την ίση πρόσβαση στις αµοιβές και τις ευκαιρίες για ανάπτυξη και εξέλιξη και υλοποιούµε πρωτοβουλίες και πολιτικές που προάγουν την ισότητα και τη δίκαιη αντιµετώπιση των γυναικών. Παρ’ όλα αυτά, όµως, οι περισσότερες γυναίκες παραµένουν σε θέσεις πρώτης γραµµής, γιατί εξακολουθούν να υπάρχουν προκαταλήψεις και στερεότυπα που επηρεάζουν τις ευκαιρίες ανέλιξής τους. Και γιατί, συχνά, εµείς οι ίδιες οι γυναίκες βάζουµε "εσωτερικά" εµπόδια στον εαυτό µας λόγω ανασφάλειας και αµφιβολιών για τις ικανότητές µας.
Πώς θα µπορούσε να ενισχυθεί η παρουσία τους σε θέσεις ευθύνης;
Πολλά είναι αυτά που µπορούν να γίνουν: Κάποια πιο "ουσιαστικά", όπως η αλλαγή κουλτούρας των εταιρειών, η εκπαίδευση της κοινωνίας και της νέας γενιάς για την αποφυγή στερεοτύπων, αλλά και η εκπαίδευση των γυναικών σε δεξιότητες και γνώσεις που θα τις δυναµώσουν και θα τις βοηθήσουν να αναλάβουν ηγετικές θέσεις. Κάποια πιο τεχνικά, όπως οι νοµοθετικές ρυθµίσεις που υποστηρίζουν την ισότητα των φύλων και εξαλείφουν διακρίσεις και στερεότυπα στον χώρο εργασίας, αλλά και η έµπρακτη και ουσιαστική στήριξη στις εργαζόµενες µητέρες µε µικρά παιδιά. Αλλά, πάνω από όλα, πρέπει εµείς οι ίδιες οι γυναίκες να πιστέψουµε περισσότερο στον εαυτό µας, να µην αµφιβάλλουµε για τις ικανότητές µας και να διεκδικήσουµε τη θέση που µας αξίζει. Να µην επιτρέπουµε στα στερεότυπα και στις προκαταλήψεις να µας αποθαρρύνουν. Να εµπιστευόµαστε τη διαίσθησή µας και να παίρνουµε ρίσκα όταν χρειάζεται. Να στηρίζουµε και να ενθαρρύνουµε άλλες γυναίκες, δηµιουργώντας ένα δίκτυο αλληλοϋποστήριξης.
Βιώνουµε σήµερα τοξική αρρενωπότητα στον χώρο εργασίας; Μπορεί να σπάσει η γυάλινη οροφή;
Οι γυναίκες βιώνουν διαχρονικά το έντονο άγχος της ισορροπίας µεταξύ των οικογενειακών και των επαγγελµατικών υποχρεώσεων. Η ανδρική κυριαρχία στις ηγετικές θέσεις και η συχνή απαξίωση των ικανοτήτων των γυναικών µεταµορφώνουν την επαγγελµατική τους καθηµερινότητα σε διαρκή αγώνα για αναγνώριση και ίσες ευκαιρίες. Πριν φτάσουµε στη γυάλινη οροφή, περιστοιχιζόµαστε από γυάλινους τοίχους και πατάµε σε ένα εύθραυστο γυάλινο πάτωµα, που εγκλωβίζει τις γυναίκες σε χαµηλότερες θέσεις εργασίας. Και όταν τολµήσουµε να κοιτάξουµε ψηλά στη γυάλινη οροφή, τότε τα στερεότυπα υπερισχύουν, καθώς τα χαρακτηριστικά ενός άνδρα "ταιριάζουν" καλύτερα σε θέσεις ευθύνης! Το θέµα δεν είναι νοµικό στη χώρα µας, είναι θέµα κουλτούρας και πολιτισµού και αφορά την αντίληψη για το τι θεωρείται "ανδρικό" και τι "γυναικείο", καθώς αυτή η αντίληψη διαµορφώνει τελικά συµπεριφορές, ρόλους και προσδοκίες για καθέναν από µας ανάλογα µε το φύλο του. Ο χώρος της ηγεσίας ανήκει στους άξιους και τους ικανούς, ανεξαρτήτως φύλου, και δεν τους εµποδίζει καµία γυάλινη οροφή. Η ηγεσία ανήκει σε όλους όσοι εργάζονται σκληρά, πιστεύουν στον εαυτό τους και στη δύναµη της οµάδας και τολµούν. Σε όσους έχουν όραµα και στόχους. Η ηγεσία είναι για όσους το λέει η ψυχή τους και το αντέχει το στοµάχι τους!
Αν µπορούσατε να επιλέξετε µια συµβουλή προς µια γυναίκα επιχειρηµατία, ποια θα ήταν αυτή;
Δεν είµαι σε θέση να συµβουλεύω άλλους. Το µόνο που µπορώ να µοιραστώ είναι σκέψεις που βοήθησαν εµένα όλα αυτά τα χρόνια. Οι γυναίκες οφείλουµε να πιστεύουµε στον εαυτό µας και να µην αφήνουµε κανέναν και τίποτα να µπαίνει εµπόδιο στους στόχους και στα όνειρά µας. Είµαστε οι επιλογές µας και είµαστε περήφανες για αυτές, αρκεί να δουλεύουµε σκληρά, να µη φοβόµαστε την αποτυχία και να διεκδικούµε ξανά και ξανά αυτό που µας αξίζει. Κάθε βήµα µας προς την επιτυχία είναι ένα βήµα για τη δηµιουργία του µέλλοντος που ονειρευόµαστε. Ένα µέλλον µε αξίες και προοπτικές για τις επόµενες γενιές γυναικών. Για τα παιδιά µας.