Του Χάρη Φλουδόπουλου
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται μια από τις μεγαλύτερες άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα μας, η δημιουργία του μεταλλείου των Σκουριών στη Χαλκιδική. Σήμερα έχει ολοκληρωθεί το 76% των έργων και από τα μέσα της επόμενης χρονιάς αναμένεται να ξεκινήσει η παραγωγή χρυσού και χαλκού στη μορφή συμπυκνωμάτων, με την έναρξη της εμπορικής παραγωγής να τοποθετείται χρονικά για το Σεπτέμβριο του 2025. Όταν ολοκληρωθεί το έργο θα πρόκειται για το πιο σύγχρονο μεταλλείο χαλκού και χρυσού στην Ελλάδα και ένα από τα πιο σύγχρονα στην Ευρώπη, τοποθετώντας τη χώρα μας στο χάρτη της παραγωγής χαλκού, που θεωρείται κρίσιμο μέταλλο. Και αυτό σε μια χρονική συγκυρία που η ΕΕ εμφανίζεται να δίνει ολοένα και μεγαλύτερη έμφαση στην ενδογενή παραγωγή μέσω του περίφημου Critical Raw Materials Act, μέσω του οποίου θέτει συγκεκριμένους μετρήσιμους στόχους όπως το 10% της ετήσιας κατανάλωσης ορυκτών να εξορύσσεται εντός Ευρώπης.
Η Ελληνικός Χρυσός για πρώτη φορά από την έναρξη κατασκευής του νέου μεταλλείου άνοιξε τις πύλες της στους δημοσιογράφους όχι μόνο στις Σκουριές αλλά και στο εν λειτουργία ορυχείο της Ολυμπιάδας, όπου αυτή τη στιγμή παράγονται περίπου 470 χιλιάδες τόνοι καθαρό μετάλλευμα το οποίο και εξάγεται.
Σε ό,τι αφορά τις Σκουριές, που αποτελούν ένα επενδυτικό έργο αξίας άνω των 3 δις δολαρίων, οι κατασκευαστικές εργασίες προχωρούν εντατικά, με τη συνολική πρόοδο του έργου να ξεπερνά το 76%. Επιπλέον, από την επανέναρξη του έργου, σχεδόν το σύνολο των προμηθειών έχουν ολοκληρωθεί, ενώ ο λεπτομερής μηχανολογικός σχεδιασμός έχει ολοκληρωθεί κατά 72%. Σε κάθε περίπτωση, το νέο μεταλλείο θα είναι υπερσύγχρονο και πλήρως αυτοματοποιημένο και ψηφιακό και θα περιλαμβάνει τις πλέον καινοτόμες και διαθέσιμες βέλτιστες τεχνολογίες του μεταλλευτικού κλάδου διεθνώς.
Σημειώνεται ότι στις Σκουριές έχει εντοπιστεί ένα κοίτασμα παγκόσμιου βεληνεκούς με τα πιθανά και βεβαιωμένα αποθέματα να υπολογίζονται σε 740 χιλιάδες τόνους χαλκού και σε 3,6 εκατομμύρια ουγκιές χρυσού. Με βάση τη Μελέτη Σκοπιμότητας, η συνολική διάρκεια ζωής του μεταλλείου είναι περίπου 20 έτη και προβλέπεται να έχει ετήσια παραγωγή κατά μέσο όρο 140.000 ουγγιές χρυσού και 67 εκατ. λίβρες χαλκού.
Η εκμετάλλευση θα είναι συνδυασμός υπόγειας και επιφανειακής: στην πρώτη φάση που θα διαρκέσει περίπου 9 χρόνια θα ξεκινήσει η επιφανειακή εκμετάλλευση ενώ θα ακολουθήσει η δεύτερη φάση της υπόγειας εξόρυξης που θα διαρκέσει 11 επιπλέον χρόνια.
Αξίζει να αναφερθεί ότι αυτή τη στιγμή στο έργο απασχολούνται 1010 εργαζόμενοι, οι οποίοι θα αυξηθούν μέχρι το τέλος του έτους σε 1300.
Τονίζεται ότι ήδη από το μεταλλείο της Ολυμπιάδας στο Δημόσιο καταλήγουν πολλά εκατομμύρια ευρώ ως μεταλλευτικά δικαιώματα (περίπου τα 2/3 του συνόλου των εσόδων από τα μεταλλευτικά δικαιώματα στη χώρα μας). Οι εξαγωγές υπολογίζονται σε 1,4 δις. ευρώ και θα φτάσουν στο μέλλον τα 13 δις ενώ οι δαπάνες σε προμηθευτές αριθμούν στο 1,5 δις. και θα φτάσουν τα επόμενα χρόνια τα 4 δις. Τα φορολογικά έσοδα από 0,6 δις. στο μέλλον θα φτάσουν τα 2,3 δις (υπολογισμοί με τιμή χρυσού στα 1300 δολάρια η ουγκιά όταν σήμερα έχει φτάσει τα 2617 δολάρια η ουγκιά).
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις το break even της επένδυσης υπολογίζεται σε 6 έως 7 χρόνια.
Όπως τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικός Χρυσός Χρήστος Μπαλάσκας, με την ολοκλήρωση του έργου των Σκουριών να βρίσκεται στο 76%, στόχος είναι η εμπορική λειτουργία να ξεκινήσει το 2025, με τον ίδιο να στέκεται στην εξαιρετικά υψηλή περιβαλλοντική παρακολούθηση του έργου, για την οποία όπως είπε δεν υπάρχει κάτι παρόμοιο. Χαρακτήρισε τις Σκουριές μεταλλείο στρατηγικού μετάλλου, υπογραμμίζοντας ότι τα ορυκτά αποτελούν μια σοβαρή διέξοδο που δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά αξίζει να αναφερθεί ότι με τη χρήση της μεθόδου Ξηρής Απόθεσης στο μεταλλείο των Σκουριών, η οποία αποτελεί την πλέον σύγχρονη και ασφαλή μέθοδο διαχείρισης των μεταλλευτικών καταλοίπων, θα μειωθεί κατά 40% το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, απελευθερώνοντας την κοιλάδα του Λοτσάνικου ρέματος, που στον αρχικό σχεδιασμό και την αποθήκευση των καταλοίπων σε υγρή μορφή, προοριζόταν να μετατραπεί σε χώρο απόθεσης. Η προηγμένη τεχνολογία αφύγρανσης των μεταλλευτικών καταλοίπων επιτρέπει την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του νερού στην παραγωγική διαδικασία, συμβάλλοντας στην ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης φυσικών υδατικών πόρων. Ταυτόχρονα, αυξάνει σημαντικά τη γεωτεχνική ασφάλεια του χώρου απόθεσης, καθώς η στερεή μορφή των καταλοίπων βελτιώνει τη γεωστατική τους συμπεριφορά, έναντι της αρχικά υγρής μορφής τους.
Σε ό,τι αφορά το εν λειτουργία μεταλλείο της Ολυμπιάδας εκεί οι συνολικές επενδύσεις εκσυγχρονισμού έχουν φτάσει τα 800 εκατ. δολάρια. Τα πιθανά και επιβεβαιωμένα αποθέματα φτάνουν το 1,9 εκατ. ουγκιές χρυσού, 35,8 εκατ. ουγκιές αργύρου, 374 χιλιάδες τόνοι μολύβδου και 468 χιλιάδες τόνοι ψευδαργύρου. Ο ρυθμός παραγωγής είναι 470 χιλιάδες τόνοι ανά έτος ενώ το 2024 καταγράφεται αύξηση της παραγωγής κατά 21% στους 793.692 χιλιάδες τόνους (μαζί με τα στείρα υλικά). Η εκτιμώμενη διάρκεια ζωής είναι 15 έτη, ενώ η Ελληνικός Χρυσός έχει προχωρήσει στον καθαρισμό 4 εκατ. τόνων παλαιών τελμάτων από τους προηγούμενους ιδιοκτήτες με το ύψος της επένδυσης να φτάνει τα 120 εκατ. δολάρια.
Εργοστάσιο μεταλλουργίας
Αυτή τη στιγμή το μεταλλείο της Ολυμπιάδας παράγει συμπυκνώματα χρυσού τα οποία και εξάγονται σε διάφορες περιοχές του κόσμου όπου υπάρχουν εργοστάσια μεταλλουργίας τα οποία παράγουν το τελικό προϊόν του χρυσού. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι το έσοδο που πληρώνεται η εταιρεία αντιστοιχεί στο 50 με 60% της τιμής του χρυσού. Αυτό μπορεί να αλλάξει εάν προχωρήσει η επένδυση για την κατασκευή του εργοστασίου μεταλλουργίας που θα παράγει το τελικό προϊόν με το έσοδο να ανεβαίνει πάνω από το 90% της τιμής του χρυσού.
Η Ελληνικός Χρυσός έχει καταθέσει την επενδυτική της πρόταση και αναμένει από την Ελληνική πολιτεία την απάντηση και σύμφωνα με πληροφορίες αυτή – είτε θετική είτε αρνητική – αναμένεται να δοθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2025.
